در صنعت مهندسی و مکانیک راه کار های زیادی برای ایجاد حرکت وجود دارد که قدیمی تری و رایج ترین آن ها دو سیستم هیدرولیک و پنوماتیکهستند.
از آنجایی که مایعات تراکم ناپذیرند باعث شده است که مایعات به عنوان ابزاری برای انتقال و تبدیل در صنعت استفاده شوند. سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک اساسی ترین روش برای حرکت و انتقال در رشته مهندسی با استفاده از قدرت هوا و سیالات هستند که در این مقاله به صورت تخصصی به معرفی هیدرولیک و پنوماتیک و تفاوت های میان این دو سیستم پرداخته ایم. هیدرولیک و پنوماتیک روشی قدرتمند جهت انتقال و جابجای هستند که کم هزینه بوده و کارایی زیادی دارند. برتران صنعت تامین کننده انواع قطعات هیدرولیک و پنوماتیک در کشور ایران می باشد.
فهرست مطالب
سیستم هیدرولیک
هیدرولیک (Hydraulics) علمی است که جهت انجام کار و انتقال از نیروی تولید شده توسط مایعات تحت فشار استفاده می شود. سامانه هیدرولیک یکی از دو زیر مجموعه سامانه های انرژی سیالات هستند که برای انتقال انرژی استفاده می شود. یکی از مزییت های سیستم هیدرولیک نسبت به سایر روش های انتقال، قابلیت افزایش نیرو در حین تغییر سریع جهت حرکت و انقال است. در هیدرولیک انتقال انرژی با کمک یک سیال هیدرولیک انجام میشود و سیالات به طور کلی قابلیت شکلپذیری دارند و میتوان آنها را از مسیرهای دلخواه عبور داد.
از مزایای سیستم هیدرولیک می توان به قدرت بالای تحمل، کنترل دقیق و قابلیت کار در شرایط سخت اشاره کرد.
سیستم پنوماتیک
پنوماتیک (Pneumatic) فناوری است که با استفاده از گاز های فشرده نیروی مکانیکی ایجاد می کند و کاربرد گسترده ای در صنعت مهندسی دارد. بیشتر سیستم های پنوماتیکی با استفاده از گاز های فشرده راه اندازی میشوند. از تجهیزات سیستم های پنوماتیک می توان به سیلندر پنوماتیک، شیر برقی پنوماتیک، واحد مراقبت و کنترل پنوماتیک اشاره کرد. پنوماتیک همچنین می تواند به عنوان شاخه ای از قدرت سیال تعریف شود که در آن از گاز به عنوان سیال استفاده می شود. روش کار سیستم پنوماتیک: این سیستم از طریق یک شلنق هوای تولید شده از کمپروسر را میگیرد و پس از تنظیم شیر بقی دستی یا اتوماتیک به سمت سیلندر حرکت میکند و سیلندر پنوماتیک انرژی تولید شده توسط گاز فشرده را با انرژی مکانیکی تبدیل می کند.
تفاوت سیستم هیدرولیک و پنوماتیک
سیستم هیدرولیک قدرت بیشتری نسبت به سیستم های پنوماتیک دارد چرا که هیدرولیک از مایعات تحت فشار استفاده می کند. ولی در سرعت عملکرد سیستم پنوماتیک سرعت بالاتری نسبت به سیستم های هیدرولیک دارد و برای عملکرد هایی که به حرکت سریع نیاز دارند پنوماتیک مناسب تر می باشد. در مبحث هزینه سیستم های پنوماتیک هزینه کمتری نسبت به سیستم های هیرولیک دارند به همین علت سیستم پنوماتیک محبوبیت بیشتری را دارا می باشد. هزینه های تعمیر و نگهداری پنوماتیک کمتر از هیدرولیک می باشد. سیستم های پنوماتیک جهت عملکرد به انرژی کمتری نسبت به سیستم های هیدرولیک دارد چون با هوای فشرده انرژی مورد نیاز خود را به دست می آورد و به راحتی قابل دسترس می باشد.
نحوه عملکرد سیستم های هیدرولیک و پنوماتیک
تفاوت های زیادی در نحوه عملکرد سیستم هیدرولیک و پنوماتیک وجود دارد. نحوه کار سیستم های هیدرولیک چرخشی و به صورت مدار بسته می باشد ولی در سیستم های پنوماتیک هوا یا گاز یا کمپروسور موجود در محیط را فشرده کرده و به سمت سیستم حرکت می دهد. در سیستم های هیدرولیک نحوه عملکرد به صورت مکرر تکرار میشود ولی در سیستم پنوماتیک نحوه عملکرد به صورت حلقه بار است.